مهندسی سخن در غزلیات حافظ

thesis
abstract

مهندسیِ سخن در غزلیات حافظمجموعه گفتاری است برای نشان دادنِ ساختارِ ظریف و بی نظیرِ سخن حافظ؛ ساختاری که نتیجه یِ ظریف اندیشی ها و نازک کاری هایِ حافظ است. این گفتار نشان می دهد که حافظ چگونه سخن خود را سخته و سنجیده و استوار پیش کش خواننده و سخن دوست کرده است. در این نوشته بعد از سخنی کوتاه درباره یِ زندگی نامه ِیِ حافظ و جایگاهِ وی در شعر و غزل فارسی، ساختار و هندسه یِ بی نظیر اشعار وی را برمی شماریم و مورد بررسی قرار می دهیم و نشان می دهیم که چگونه وی همچون مهندسی از ابزارهایِ شعری در غزل هایش بهره می گیرد و شعر خود را تا آسمانِ علیین بالا می برد. فصل دوم این نوشته «بندگیِ صاحب دیوان کردنِ» حافظ می باشد؛ بدین معنی که وی اشعارِ پیشینیان و هم عصران خود را پیوسته می خوانده و اشعار آنها را از بر می کرده است و این غوطه ور شدن در دواوینِ شعرا، وی را سخن شناس و ظریف طبع کرده بود در فصل سوم به مساله یِ «به گزینی و دیرپسندآوری» در سخن حافظ می پردازیم و در فصل چهارم «ارتباط سنجیده و هنری لفظ و معنا»، نشان می دهیم که لفظ پردازی هایِ حافظ به نیکوترین شکل معنا در در دل خود می پروراند و در فصل پنجم، «پیوند هایِ ظریفِ محورِ عمودی و افقیِ ابیات» غزل حافظ را نشان می دهیم و در فصل ششم با پیش رو داشتن پنج فصل دیگر به بررسی مهندسی سخن در پنج غزل حافظ می پردازیم.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

متناقض‌نما در غزلیات حافظ

یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های ادبی شعر حافظ «ایهام» است که شاعر به وسیلة آن توانسته کلام خود را از جذبه‌ای خاص برخوردار و رندانه ظرایف و طرایف را از هر مضمونی بیان کند و در عین حال خواننده را در گزینش بی‌نهایتی از معنا رها سازد. بنابراین توجه بیشتر مشتاقان شعر حافظ به بررسی این شگرد و سایر ترفندهای ادبی مرسوم در بلاغت عصرِ او معطوف شده است. شعر حافظ دارای جذبه‌هایی پنهانی است که او هنرمندانه آنها...

full text

شب قدر در غزلیات حافظ

 در این مقاله به شیوه بهره ٠ جستن حافظ از شب قدر پرداخته شده، چه وی بهره هنری یا اندیشه ورزانه از این بن مایه ادبی برده است. نگارنده بر آن است که ذهن خوانندگان گرامی را به این نکته مهم معطوف دارد که شب قدر از دیدگا. حافظ، حال است نه قال. شب قدر قابلیت سالک است نه فاعلیت ممالک، شب قدر رامی دهند و کسب کردنی نیست. همچنین در این جستار وجه تسمیه شب قدر و شان نزول سوره قدر، زمان شب قدر از دیدگاه روای...

full text

متناقض نما در غزلیات حافظ

یکی از برجسته ترین ویژگی های ادبی شعر حافظ «ایهام» است که شاعر به وسیلة آن توانسته کلام خود را از جذبه ای خاص برخوردار و رندانه ظرایف و طرایف را از هر مضمونی بیان کند و در عین حال خواننده را در گزینش بی نهایتی از معنا رها سازد. بنابراین توجه بیشتر مشتاقان شعر حافظ به بررسی این شگرد و سایر ترفندهای ادبی مرسوم در بلاغت عصرِ او معطوف شده است. شعر حافظ دارای جذبه هایی پنهانی است که او هنرمندانه آنها...

full text

ساختار منسجم غزلیات حافظ شیرازی

شعر حافظ در عین انسجام ساختاری، ظاهری پاشان و گسسته دارد. برخی منکران، به اعتبار این ظاهر بر حافظ خرده می‌گرفتند که هر بیتش سخنی مجزاست، برخی نیز برای بی‌اعتبار کردن حرف اصلی حافظ، ابیات او را از هم تفکیک می‌کردند تا از زهر انتقادهای وی بکاهند، لیکن در دورۀ معاصر بدون توجه به این سابقه تاریخی، استقلال ابیات را هنر حافظ شمرده‌اند. در مقاله حاضر، پس از بحث و بررسی دربارۀ عوامل پیدایش این تصورها، ...

full text

مفاهیم شعر تازی در سایۀ غزلیات حافظ

معمولاً تحلیل گران ادبیات تطبیقی دادوستدهای ادبی را در پژوهش های سنجشی کاملاً لمس می کنند، و به طور کلّی، این پژوهشگران، ارتباط با زبان های گوناگون و متون زبان مبدأ را ترجیح می دهند و در نتیجه گیری های ترجمه شده با دیدۀ تمسک و تردید می نگرند. در این میان، شاهد آن بوده ایم که شعرای پارسی سرای غالباً با متأثرشدن از زبانی دیگر، اندیشه های خود را در آن قالب و سبک می سرایند؛ و از آنجاکه زبان مورد توجه آ...

full text

ملاحظاتی در نقد کسروی بر غزلیات حافظ

هدف مقالۀ حاضر رویکردی است به کتاب «حافظ چه می‌گوید؟» نوشتۀ احمد کسروی، که در آن به اعتراض و انتقاد از شخصیت و شعر حافظ، زبان گشوده همۀ ستایش‌هایی که از حافظ شده مایۀ گمراهی ایرانیان دانسته و گفته‌های حافظ را در هم و پریشان خوانده و با نوشتن این کتاب، به گفتۀ خود، کوشیده تا زحمت ایرانیان را کم کند و چاره‌ای برای گمراهی‌شان بیندیشد. در این مقاله نگارنده با توجّه به مرقومات موجود در نقد کتاب مذکور...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023